Tegernsee - Bad Wiessee

Tegernsee - Bad Wiessee

Friday 31 October 2014

Zonder slag of stoot

Harold had gisteren een “Blitz-Remis”: zijn tegenstander en hij kenden elkaar al van dit toernooi. Ze hadden de vorige avond nog samen bier en schnapps gedronken. Beide waren met een snipperdag dus wel tevreden.

Michiel ging er fraai en gecontroleerd doorheen, en nam zo wraak voor Olav die een paar jaar geleden nog van dezelfde tegenstander had verloren. Hij zal het slot van de partij nog wel laten zien.

Bij Olav zelf moeten we spreken van een tragisch succes. Remise tegen een sterke tegenstander, na een spannende partij, maar ... hij had, zo bleek achteraf, de remise aangenomen in gewonnen stelling.

Olav Lucas – Daniel Vanheirzeele
Bad Wiessee 2014, ronde 6 Stelling na 24. .. Lb7
Het is duidelijk: hier gaat de strijd om de “hangende pionnen”: zwak of sterk?
25.d5!
Precies op tijd. De stelling wordt nu heel ingewikkeld.
25. .. Lxb2 26.Dxb2 Pxc4?
Ja, zwart was bezig een pionnetje te winnen en voegt de daad bij het woord.
27.Lxc4 Dxc4
Nu zou zwart na 28.dxe6 fxe6 best prettig staan. Maar Olav heeft beter:
28.Pe4
Zwart heeft een groot probleem op de zwarte velden rond zijn koning.
28. .. Lxd5?
Met remiseaanbod, dat uiteindelijk door Olav werd aangenomen. Een geval van wederzijdse schaakblindheid. Het is inderdaad ook lastig te vinden. Tijdens de post mortem was er zelfs de hand van grootmeester Rozentalis voor nodig om te laten zien hoe wit toch kan winnen: 29.Pf6+ Kf8 30.Pxd5 en nu staat de e-pion gepend omdat op 30. .. exd5 pardoes 31.Dh8 mat komt. Dus moet 30. .. Txd5, maar op 31.Txd5 doet zich alweer het volgende probleem voor: 31. .. Dxd5 laat de dekking van de toren op c8 los, en wit wint dan die toren gewoon met alweer 32.Dh8+.
Overigens is het na 28.Pe4! sowieso al heel moeilijk voor zwart, en de nodige verbeteringen moeten eerder te vinden zijn, vooral op zet 26.

Voor mijn eigen fiasco in de zesde ronde verwijs ik naar “Vestingbouw voor beginners”.

Vestingbouw voor beginners

In ronde vier had ik al mogen oefenen in vestingbouw (zie “Kanonnenvoer? (2)”), en ook in rondes vijf en zes moest ik weer metselen en stutten, terwijl mijn tegenstanders – allemaal op papier aanzienlijk sterker – mochten proberen binnen te dringen. Natuurlijk wil ik graag ondernemend en onderhoudend spelen, maar het lukt gewoon niet altijd.

De tweede poging liep net als de eerste nog met een sisser af.

Jan Krans – Felix Kayser
Bad Wiessee 2014, ronde 5 Stelling na 50. .. Ke2
Daar is geen doorkomen meer aan, zolang ik met mijn koning maar de loper blijf dekken (anders komt Pxd4). Zwart speelde nog een keer g5, maar daarna werden de lopers geruild en konden de overgebleven stukken echt in het doosje, of zoals je hier moet doen: klaargezet voor de volgende partij. ½-½
Er was wel een wederzijds taktisch hobbeltje aan vooraf gegaan:
Stelling na 32.Ld1?
Eerst had ik al de zwarte dame volstrekt onnodig op b1 binnengelaten – was ik onbewust nieuwsgierig of mijn nogal omvangrijke tegenstander wel bij de eerste rij zou kunnen? – maar nu bood ik ook nog eens een volstrekt onverantwoorde loperruil aan.
33.Lxd1 Dxd1?!
Dat was mijn bluf: als hij nu op a2 slaat speel ik Da4 en dat lijkt heel wat. Maar het is onzin en stelt in werkelijkheid niets voor.
34.Dxd1?
Met nog 40 minuten op de klok bijna a tempo gespeeld! Zoals bij alle zetten werd het stuk neergezet alsof het door het bord heengeschroefd moest worden, en ook nog eens scheef. Ik heb wel tien keer j’adoube moeten zeggen om een stuk van mijn tegenstander recht te zetten. Maar goed:
34. .. Pxd1
Met een zucht van verlichting. Zie verder boven.

De derde poging mislukte. Rustig en vakkundig ontweek wit alle pijlen, valkuilen en kokende olievaatjes, op één momentje na, waar ik dan weer niet van profiteerde.

Dietmar Fauth – Jan Krans
Bad Wiessee 2014, ronde 6 Stelling na 48. .. Lc7
49.f4?
Weer een beetje bluf, en weer werkte het. Wit kon toch gewoon 49.Txf6+ doen. Ik had 49. .. Kg7 50.Ta6 (anders komt zwart met Txd5) Lxg3 in gedachten, “met tegenkansen”, maar de witte c-pion is gewoon veel te gevaarlijk. Kennelijk geloofde mijn tegenstander ook in die tegenkansen. Zijn tekstzet gaf me echter een mogelijkheid die ik – helaas helaas – liet passeren.
49. .. Lb6+ 50.Kc3
Dit was nog goed van beiden. 50.c5 zou een blunder zijn geweest vanwege 50. .. Ke6! en het is meteen totaal remise.
50. .. Ld8?
Jammer. Ik had met 50. .. Td6 mijn verdedigingslinie een rijtje naar voren kunnen schuiven, en dan zou het voor wit heel moeilijk zijn geworden om er nog door te komen.
Zoals het ging kwam al heel snel de c-pion beslissend naar voren. Ik haalde nog net het tweede blaadje (zet 61 van wit), maar moest toen opgeven. 1-0

Thursday 30 October 2014

De mess

Over het schaken wil ik vandaag kort zijn. Misschien dat Jan later nog een partij van zichzelf laat zien, waarin hij naar eigen zeggen weer degelijk metselde. Jan is vandaag naar München om in de universiteitsbibliotheek oude boeken te raadplegen. Olav heeft de 5e ronde verloren, Jan remise en Harold en Michiel gewonnen. We staan nu weer allemaal op drie punten uit vijf. Wij hebben dus steeds allemaal na de oneven ronden een plus 1 score.
Gisteren zijn Ruurdtje en Emilia om kwart over acht aangekomen in Bad Wiessee. Voor wie het niet weet: dat zijn de vrouwen van respectievelijk Michiel en Harold. Ze zaten vanaf Utrecht in dezelfde trein. Michiel en Harold waren al klaar met hun partijen en wachtten ze al op in het hotel. Olav en Jan kwamen iets later. We hebben met zijn zessen gegeten in de Stube, het restaurant in het hotel waar we vaak eten.
Emilia nam een apfelschorle omdat ze geen alcoholische dranken drinkt. Dat is wel een beetje een rariteit in zowel de Stube als Beieren in het algemeen. De favoriete drank is hier natuurlijk bier. Die wordt in porties van halve liters geschonken. Gelukkig lusten wij wel bier. Ik denk dat we gemiddeld zo'n biertje of vier tot vijf per avond drinken. Dat gaat sluipenderwijs. Illustratief is een kleine vergissing van Harold. Die merkte op een dag op dat hij de dag ervoor weinig had gedronken: slechts 2 biertjes. Eentje bij het eten bij de Italiaan en eentje later in de Stube. Michiel corrigeerde hem door op te merken dat hij weliswaar een biertje minder had gedronken bij de Italiaan dan de rest, maar dat die tenminste drie biertjes hadden genuttigd bij het eten, en hij dus twee. Harold beaamde dat: het waren er drie geweest. Dat viel toch ook nog best mee. Meteen daarna herinnerde hij zich dat hij ook in de Stube voorafgaand aan het eten, toen we op elkaar wachtten na de partij, nog een biertje had gehad. Dat waren er dus vier. En meteen daarop herinnerde hij zich dat hij na de partij nog een biertje had gehad in de analyse ruimte. Vijf dus.
Ook de porties bij het eten zijn in Beieren vaak groot. Een voorbeeld hiervan is de Leberkäse die Jo gisteren nuttigde:


Dat was overigens in een alleraardigst restaurant bovenop de Neureuther Alm die Harold, Michiel en Jo gisteren hebben beklommen. Jo is een Nederlander die al vele jaren meespeelt en die we inmiddels goed kennen. Het is leuk om zo weer eens met oude bekenden te praten tijdens een wandeling. Jo had een zwaar jaar achter de rug. Zijn beide ouders zijn overleden na een lang ziekbed.
Gisteren leerden wij nog wat anders op culinair/cultureel gebied. Daarvoor moet ik eerst even zeggen dat Emilia van oorsprong uit Sierra Leone komt. Harold had eerder al uitgelegd dat Emilia vaak ook de botten van kippen opeet. Dat is gebruikelijk in Sierra Leone. Je gooit niets voedzaams weg. Emilia had een forel besteld die met kop en al geserveerd werd. Emilia bewaarde de kop voor het laatste. Dat is een lekkernij waar ze al naar uitkeek en die ze helemaal opat. Als toetje deelden zowel Harold en Emilia als Ruurdtje en Michiel een kaiserschmarrn. Dat is een erg machtig toetje dat voornamelijk bestaat uit gebakken pannenkoek die is volgezogen met vet.


Als laatste nog een foto van Harold en Emilia achter de kaiserschmarrn.

Wednesday 29 October 2014

Kanonnenvoer? (2)

Het was weer zover: we mochten alle vier tegen sterkere tegenstanders, zij het met een minder grote ratingkloof dan zondag in de tweede ronde (zie “Kanonnenvoer?”).

Michiel trof een Rus, maar in vergelijking met die van Jan (zie “De Rus”) was deze toch wat roestig – en bovendien 74.

Anatoly Donchenko – Michiel Harmsen
Bad Wiessee 2014, ronde 4 Stelling na 6.Dg4
6. .. Dd4?
Dekt e4 en valt e5 aan, met het idee dat wit e5 niet kan dekken. Dat mag gerust een taktisch hobbeltje heten, want wit heeft een simpel antwoord:
7.Pf3
En nu valt e4 (ook na 7. .. f5 8.fxe6 e.p.).
Van klinische precisie was echter geen sprake, want even later stond het zo: Stelling na 12.Lg5?
Die loper had naar e3 gemoeten, want nu had zwart een lastig te spotten kans met 12. .. Lf5! 13.Lxf6 Lxe4 14.Lxg7 Tg8 15.Lxe5 0-0-0. Wit staat drie pionnen voor, maar heeft grote problemen met de ontwikkeling. Wat volgde was wel interessant, maar minder goed:
12. .. Df5 13.Dxf5 Lxf5 14.a3 h6?! 15.Lh4 e4?! 16.axb4 exf3 17.d5?! Pe5?! 18.Kd2 0-0 19.Kc3 b5 20.b3 Le4 21.g4!
En na nog wat gespartel tot zet veertig was het toch voorbij. 14. .. h6, 15. .. e4 en 17. .. Pe5 zijn allemaal zetten die laten zien dat Michiel iets te veel in de rommelmodus stond. Met rustiger zetten had hij de schade beperkter kunnen houden.

Harold had juist een zeer jonge tegenstander. De opening verliep naar wens, zoals het volgende diagram laat zien.

Karsten Hansch – Harold de Boer
Bad Wiessee 2014, ronde 4 Stelling na 14.Pa4
Maar hier, in plaats van rustig verder te ontwikkelen, liet hij zich verleiden tot 14. .. Txa4. Een “Topalovje” plegen wij zoiets te noemen, maar dan moet het wel goed zijn. Hier lijkt het aardig, hoewel het beetje vreemd is om een toren op een halfopen lijn voor zo’n passief staand paard te geven. In elk geval werkte het niet, zeker niet toen Harold ook nog naliet om de a-lijn schoon te vegen. Het initiatief vervluchtigde al snel en het punt ging verloren.

Uw verslaggever kwam met verwisselde kleuren in een bekende opening terecht, maar vond met een tempo minder geen nuttig plan. Dan maar blijven staan, oftewel: vestingbouwen voor beginners.

Gerald Löw – Jan Krans
Bad Wiessee 2014, ronde 4 Stelling na 37. .. Kf6
Ziehier het resultaat. Wit kan nog van alles proberen, maar als de diagonaal h3-c8 niet mooi open gaat valt er niks te halen. Het beste wat hij kan bereiken ziet er ongeveer zo uit: Analysestelling
Mijn tegenstander verbruikte nog veel tijd, en zal wel in gedachten hebben gezien dat hij er ook dan niet doorkomt. Zoals het ging werden er vanuit het eerste diagram nog vijf nutteloze zetten met de zwarte lopers gedaan, en toen vond hij het ook wel genoeg.

Was dat al een nuttig halfje, bij Olav werd het zelfs een heel punt toen zijn tegenstander – alweer een Italiaan uit ons hotel – zichzelf in tijdnood de das om deed.

Olav Lucas – Giuseppe Valenti
Bad Wiessee 2014, ronde 4 Stelling na 37. Dxa7+
37. .. Kh8?
Al niet echt handig, want zwart hoeft de zevende rij niet cadeau te doen.
38.Tc7 Dg6
Een lastige stelling in tijdnood. 38. .. Le6 is kennelijk beter: een torenschaak op h7 is op zichzelf niet gevaarlijk.
39.Lc4 g4??
Dat krijg je ervan als je in tijdnood raakt. Zwart is de halve partij bezig geweest om tot g4 te komen en steeds is het maar niet gelukt. De zet brandt dus nog altijd in zijn vingers en komt er uit op het ongunstigste moment.
40.Lf7! Dg5?
Nog een laatste ongelukkige. Na 40. .. Dg7 41.Le6 kan zwart tenminste nog loper en toren voor de dame terugkrijgen met 41. .. Dxc7 41.Dxc7 Txe6. Dat zou Olavs techniek nog op de proef stellen. Nu is het meteen uit:
41.Le6 Txe6
De tijdnood is voorbij, en ik vermoed dat zwart het mat hier bewust toelaat, want dingen als 41. .. Lg7 42.Lxg4 doen pijn aan de ogen.
42.Th7+ 1-0

Tuesday 28 October 2014

Gezamenlijk optrekken

Ik heb dit jaar geluk met mijn kamer. Hij is groot en er staat een goede bank en stoel. Harold, Jan en ik zitten vaak na het ontbijt op mijn kamer wat huiselijke dingen te doen, zoals bloggen, partijen van elkaar bekijken en ons voorbereiden op de komende tegenstander. Olav speelt dan vaak golf. Gisteren had ik een tegenstander die op mijn standaard openingszet d4 altijd antwoordt met d6. Dat geeft ruimte voor voorbereiding. Ik zat het even te bekijken en toevallig keek Harold mee. We hadden in chessbase de volgende (hoofd)variant bekeken: 1.d4 d6 2.c4 e5 3.Nf3 e4 4.Ng5 f5 5.Nc3 Be7 6.Nh3 Nf6 7.g3 c6 8.Bg2 0–0 9.0–0 Na6 10.d5 Nc7 Harold keek met mij mee toen ik dit bestudeerde. Ik was erg bang voor een opstelling van zwart met pionnen op c6 en d5 en wilde dus zelf graag d5 spelen. Ik overwoog dus ook zelf eerder d5 te spelen. Geheel onverwacht kreeg Harold dezelfde opening voor de kiezen. Onze partijen waren identiek tot en met de zesde zet van deze variant. We beginnen met Harolds partij.

Harold de Boer - Peter Endisch
Bad Wiessee 2014, ronde 3

En dan nu mijn partij. Waar Harold lekker hard de tegenstanders slappe zetjes afstrafte, deed ik op bepaalde momenten zelf teveel slappe zetjes en kon nog maar net voorkomen dat ik schade opliep.

Michiel Harmsen - Norbert Raygrotzki
Bad Wiessee 2014, ronde 3

Olav had een goede partij tegen een redelijk sterke Italiaan. Hij speelde gewoon een aantal goede zetten en in een vlakke stelling werd de vrede getekend. Partijen tegen Italianen worden door ons vaak minder op prijs gesteld. Ze zijn met een grote groep van ongeveer 6 personen ook in ons hotel aanwezig, vaak hoorbaar, maar nooit te verstaan, want ze spreken alleen Italiaans. We hebben nu allemaal twee punten. Dat wordt dus weer een sterke tegenstander voor iedereen. Hopelijk kunnen we nog een puntje pakken ergens. Olav mag weer tegen een Italiaan uit ons hotel, ditmaal een sterke FM.

De Rus

Hij zat er al toen ik verscheen,
gereed om mij te overhoren.
Een knik, een hand, een blik van steen,
in niets te raken, niet te storen.

Het schaken vult zijn hele wezen,
een denkmachine die nooit faalt.
Op zijn gezicht staat niets te lezen.
Hij zet zoals hij ademhaalt.

De meester stelt een nieuwe vraag.
Ik draai en drentel, antwoord vaag:
ik kan mijn zwaktes niet meer dekken.

Hij heeft mijn dame al gepakt
en laat mij zelf de slotsom trekken:
ik geef het op. Ik ben gezakt.


Jan Krans – Ilya Manakov
Bad Wiessee 2014, ronde 3
Stelling na 44. .. a2
0–1

Monday 27 October 2014

Kanonnenvoer?

Gisteren voorspelden we dat we kanonnenvoer zouden worden vandaag. We zouden allemaal veel sterkere tegenstanders treffen en verwachtten een leerzame maar pijnlijke middag. Bij Harold en Michiel kwam dat ook uit, hoewel het volgens Harold zelf in zijn partij meer pijnlijk dan leerzaam was. Varianten werden verwisseld, paarden teruggetrokken waar dat niet nodig was en in hogere zin – en volgens Harold zelf eigenlijk in elke betekenis – was het na een zet of 15 alweer voorbij. Met wat zinloos gespartel wist Harold nog net te voorkomen dat het een miniatuurtje werd.

Michiel had een serieuzere partij, maar reageerde niet passend op het plan van zijn 17-jarige tegenstander (met elo 2469). Er ontstond een stelling met het loperpaar voor Michiel tegen een paardenpaar en pluspion, maar toen hij het in opkomende tijdnood een beetje onhandig aanpakte werd hij resoluut van het bord gezet.

Bij Olav en mij kwamen de verwachtingen niet uit (morgen dan?). Bij eerstgenoemde was het ratingverschil de hele partij onzìchtbaar en rolde er een positionele remise uit.

Olav Lucas – Christoph Likop
Bad Wiessee 2014, ronde 2 Stelling na 41.fxe5
Na een zware en uitputtende strijd besloten de spelers tot remise. De witte dame is niet in gevaar maar wel opgesloten, en vanwege de witte a-pion kan zwart ook niets ondernemen.

Ikzelf werd in de opening verrast, maar bracht met mijn geimproviseer mijn tegenstander ook weer in verwarring. Onbekend met mijn voorkeuren en (gebrek aan) stijl had hij besloten vol op taktiek en aanval te gaan spelen vandaag. En zo geschiedde.

Ingo Cordts – Jan Krans
Bad Wiessee 2014, ronde 2

Sunday 26 October 2014

Inleidende beschietingen

En daar zijn we weer in Bad Wiessee! Harold de Boer, Michiel Harmsen, Olav Lucas en Jan Krans op zoek naar eeuwige roem op het schaakbord en daarnaast misschien wat gezelligheid.

Zo’n eerste ronde op een groot open toernooi heeft altijd iets plichtmatigs: door de grote ratingverschillen moet de bovenste helft gewoon winnen van de onderste. En zo kun je de uitslagen aflopen, 1-0, 0-1, 1-0, 0-1 ... op zoek naar afwijkingen in het patroon. Dat was gisteren al snel, bij de Russische grootmeester Landa. Je zal maar rond plaats 100 op de wereldranglijst staan en dan remise spelen tegen iemand die bij ons in het vierde of het vijfde zou zitten ...

Nee dan de Zukertorters! Nog stijf van de reis en allemaal zich verontschuldigend over hun gebrek aan vorm en routine deden ze gewoon hun plicht, en wonnen. Vanmiddag zal het allemaal anders zijn, vermoed ik zo.
Schaaktechnisch is het misschien aardig om te laten zien waar je die grote ratingverschillen nou ziet opduiken in de partijen. Het is vooral het onderhandiger neerzetten van de stukjes, viel ons op.

Michiel Harmsen – Horst Gasser
Bad Wiessee 2014, ronde 1 Stelling na 24.exf4
Hier gaf zwart op, wat dan toch wel weer van enig inzicht getuigde.

Jan Krans – Tilo Kapahnke
Bad Wiessee 2014, ronde 1 Stelling na 15.Dd2
Er is iets aan de hand op de a-lijn.

Philip Vida – Olav Lucas Bad Wiessee 2014, ronde 1 Stelling na 15.b4??
Het was al mooi voor zwart, maar nu kwam 15. .. a5, en het was zelfs mat op zet 21.

Harold de Boer – Laurenz Albicker
Bad Wiessee 2014, ronde 1
Bij Harold deden zich wat complicaties voor, en dat lag aan de opening. Soms heeft de zwartspeler het gemakkelijker, omdat hij de variant gewoon veel beter kent, met alle sjabloontjes erbij. Bij deze Wolga ging het ook zo: Harold zat te zoeken naar plannen en te vrezen voor trukjes, en de tegenstander deed wat hij waarschijnlijk al 80 keer had gedaan. Na flink zweten liep het toch nog goed af. Stelling na 33. .. Db7
Het paard op d5 is beter dan de collega op g8. Bovendien kwam nu 34.b4! en was het snel klaar.

En ja, misschien kunnen we morgen dezelfde blogpost nog een keer schrijven, maar dan met de Zukertorters in de rol van aangevers.